- Βαγδάτη
- (Baghdad). Πόλη (4.478.000 κάτ. το 1995) και πρωτεύουσα του Ιράκ, καθώς και της ομώνυμης επαρχίας (4.071 τ. χλμ., περ. 4.800.000 κάτ.). Την ίδρυσε το 762 μ.Χ. ο Αβασίδης αλ-Μανσούρ στην αριστερή όχθη του Τίγρη, εκεί όπου ο ποταμός, στον μέσο ρου του, πλησιάζει περισσότερο στον Ευφράτη. Υπήρξε στο παρελθόν μυθική πολιτεία· ένας μακρινός απόηχος της λαμπρότητάς της φτάνει μέχρι εμάς με τις αφηγήσεις που υπάρχουν στις Χίλιες και μία νύχτες –οι οποίες κατά ένα μεγάλο μέρος έχουν ως τόπο τη Β.– που για τα μεγαλόπρεπα ανάκτορά της και τους κήπους της είχε ονομαστεί κατοικία της ειρήνης. Οι Αβασίδες την ανέδειξαν στο μεγαλύτερο πολιτιστικό και εμπορικό κέντρο του ισλαμισμού· με το τέλος όμως του χαλιφάτου (13ος αι.) άρχισε η παρακμή της. Αφού τη λεηλάτησαν οι Μογγόλοι το 1258 και την κατέστρεψε ο Ταμερλάνος το 1400, αποτέλεσε στη συνέχεια (1638) τμήμα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Το 1921, η Β. ορίστηκε πρωτεύουσα του νέου ιρακινού κράτους και από τότε άρχισε να σημειώνει γρήγορη ανάπτυξη. Σιγά-σιγά ξαναπήρε, χάρη στην πλοϊμότητα του Τίγρη και στην προνομιούχο θέση της στην πεδιάδα της Μεσοποταμίας, την παλιά της σημασία ως τόπος διέλευσης ανάμεσα στις μεσογειακές περιοχές και στην κεντρική και νότια Ασία.
Μολονότι αριθμεί μερικές βιομηχανίες (υφαντουργεία, σαπωνοποιεία, καπνεργοστάσια κλπ.), η Β. είναι κυρίως μεγάλο εμπορικό κέντρο, που απορροφά το μεγαλύτερο μέρος του ιρακινού εμπορίου και κέντρο διύλισης πετρελαίου. Η πόλη ευνοείται και από το γεγονός ότι βρίσκεται πάνω στη σιδηροδρομική γραμμή που –ξεκινώντας από την Κωνσταντινούπολη– φτάνει μέχρι τη Βασόρα, το μεγαλύτερο λιμάνι του Ιράκ, ενώ είναι επίσης διεθνής σταθμός των αεροπορικών συγκοινωνιών. Επίσης, τα τελευταία χρόνια αναπτύχθηκαν στρατιωτικές βιομηχανίες.
Στη διάρκεια τόσο του πολέμου Ιράν-Ιράκ (1980-88) όσο και του πολέμου στον Περσικό κόλπο (Ιανουάριος–Μάρτιος 1991), η πόλη βομβαρδίστηκε επανειλημμένα και ένα μεγάλο τμήμα της καταστράφηκε· ωστόσο, η ανοικοδόμησή της άρχισε αμέσως μετά τη λήξη των πολέμων.
Έφιππος ανδριάντας μοντέρνας τεχνοτροπίας, που βρίσκεται στο κέντρο της Βαγδάτης.
Το τζαμί Καντιμάιν της Βαγδάτης θεωρείται ένα από τα πιο αξιόλογα της ιρακινής πρωτεύουσας.
Dictionary of Greek. 2013.